“Ayubowan!” zo begroeten de mensen ons in Sri Lanka. Ze wensen je daarmee een lang leven toe.
Na 25 uur reizen vanuit een druilerig Nederland met een temperatuur van 5 graden, zijn we weer vertrokken naar Sri Lanka waar het 25 graden warmer is en de laatste weken geen regen meer is gevallen. We zijn vanaf Colombo doorgereden naar Wellawaya, het gebied waar vroeger de jungle overheerste en de toenmalige bewoners, de olifanten, nu dagelijks een strijd leveren met de optrekkende kleine boertjes die ook moeten overleven.
De economische opleving na de coronacrisis die we in Nederland meemaken, kennen ze hier niet. De toeristen blijven al weg sinds de aanslag van Isis in 2019 en door de politieke onrust bij de politieke opstand van afgelopen jaar in juli. Dit leverde destijds een negatief reisadvies op. De kleine toename van toeristen na de coronacrisis is verdwenen. Sri Lanka is een prachtig land. De mensen zijn vriendelijk. De natuur schitterend. De pauwen lopen langs mij heen. Toch zijn wij vandaag de enige gast in het hotel.
De ontvangst op de eerste dag is hartelijk. Het Community Centrum zit vol met leuke activiteiten zoals moeders van de kinderopvang die samen een dans instuderen voor een feestje deze week (zie foto). We zien ook drukte bij de bibliotheek en er is een klas met deelnemers van de schoonheidsspecialisten opleiding.
Niet iedereen kan vandaag aanwezig zijn want de plotseling tropische regenval heeft het reizen flink bemoeilijkt. Ook voor de boeren een strop want de rijst oogst is nog niet binnengehaald. Door klimaatverandering regent het nu een maand eerder dan verwacht. De rijst ligt plat en als dit een paar dagen aanhoudt is hij verloren. Gelukkig voor hen bleek het de volgende dag weer droog en tropisch warm en konden ze snel aan de slag.
De bibliotheek in het Community Center is een groot succes en een belangrijke bijdrage in het community center. Er wordt voorgelezen voor kinderen en er is veel belangstelling voor de boeken. Momenteel zijn er alleen nog boeken voor de jeugd, maar over niet al te lange tijd zal er een uitbreiding vinden voor boeken voor volwassenen. Lees hier meer over het succes van de bieb.
We vervolgen de week met een bezoek aan enkele boeren die microkrediet gebruiken. Naast succesvolle boeren gaan we over een paar dagen ook naar de minder succesvolle, om te achterhalen of er verbeterpunten zijn om ook hen met ons programma te helpen.
In tropische regenbuien was ons eerste bezoek een ecologische boerderij: de familie Shiryananda. Hij is een van de boeren die als eersten een microkrediet kregen, 12 jaar geleden. Hij werkte als loonarbeider bij het waterschap in het gebied en had al lang plannen om voor zichzelf te beginnen. Maar hij was arm en kon nergens geld lenen om een begin te maken.
Hij had voordat Sampath bestond al eens wat geld geleend bij de moneylanders (woekeraars) maar de rente was te hoog om daarmee door te gaan. Hij heeft een groot stuk land (10 acre) ver van de weg. Transport is sowieso een groot probleem voor een arme boer. Met behulp van de Sampath Foundation maakte hij een plan en startte een boerderij die nu helemaal zelfvoorzienend is.
Zijn motto is ‘never give up’. Hij heeft nu maisvelden en koeien voor de melk. Het is een slimme man want als de kop van de mais er af is, gebruikt hij de stelen als veevoer.
Vervolgens bezoeken we boeren van het bijenproject en starten de dag bij Dhevika. Ze is sinds een jaar deelneemster aan het bijenproject.
Toen Dhevika van het bijenproject van Sampath Foundation hoorde, schreef ze zich gelijk in! Ze volgde een cursus waardoor ze kennis over hoe ze de bijenomgeving het best kon inrichten.
Ze heeft nu 2 bijenvolkeren van 1200 bijen elk. Ze weet er alles van en is er erg enthousiast over. Ze kreeg van het project bloemen op haar erf voor de nectar en een speciale bijenkorf van leem tegen de hitte. Ook hebben de bijen meer ruimte nodig. Ze heeft nu genoeg een opbrengst voor eigen gebruik en haar directe omgeving, maar ze hoopt over een paar jaar ook geld mee te verdienen.
De derde dag voegen we ons bij de praktijkles van een groepje boeren die bijen willen gaan houden. Ze doen voor hoe zij in het wild bijenvolken vangen.
Het is de eerste praktijkles geleid door een deskundige van de overheid uit Ratnapura, de baas van de bijen department, in samenwerking met Chamilla van het bijenproject van Sampath Foundation met haar assistent.
Eerst wordt de bijenkorf gedemonstreerd en daarna uitgelegd hoe je een bijenvolk kunt vangen om de korf mee te vullen en mee te nemen naar de goede plek.
We zoeken de plek in de jungle waar het bijennest gevonden is. Het zit in een holle boomstam en moet er met de hand worden uitgehaald.
De honing wordt verwijderd en er wordt gekeken of er ook een koningin in zit (eitjes). Gelukkig zit die er wel in, maar te goed beschermd om met de arm te pakken. Er wordt aan het eind van de boomstam een gat gezaagd om haar zo zachtjes naar buiten te drijven.
Bij ons vertrek anderhalf uur later is de koningin nog niet gevonden. Maar wij moeten helaas verder. De volgende dag horen we dat ze gevonden is en met haar volkje verhuisd is nabij een huisje van nieuwe deelnemer van het bijenproject.
We gaan meteen door naar studentenproject. Zo’n 40 studenten heten ons welkom. Het is de groep die net het programma is gestart en daarom kennen we elkaar nog niet.
Er zijn ook 4 studenten aanwezig die inmiddels afgestudeerd zijn aan de universiteit. Zij vertellen welke moeilijkheden ze hebben ervaren en wat ze dankzij hun doorzettingsvermogen en het studentenproject nu bereikt hebben. Een van deze studenten is Chalani, lees hier haar succesverhaal.
De volgende dag zijn we aanwezig bij de opening van het community center in Tanamalwila. Dit is in samenwerking met Vebego gerealiseerd. Tanamalwila is zo mogelijk nog armer dan Wellawaya. Het is een uitgebreid jungle gebied waar nauwelijks voorzieningen zijn. Het gebouw wat nu geopend wordt gehuurd, maar volgend jaar hopen dat er een nieuw stenen gebouw staat.
Er moest flink bezuinigd worden op het project omdat met de huidige inflatie en economie de kosten van bouwmaterialen en grond enorm gestegen waren.
Er zijn veel vrouwen op de opening afgekomen. Er is dans en muziek.
Mr. Sathis, de baas van Arthacharya, herinnert aan onze eerste kennismaking 14 jaar geleden toen het junglegebied nog nauwelijks toegankelijk was. Volgens de WHO had dit gebied een van de grootste aantallen suïcides onder de boeren met landbouwgif. Hun situatie was uitzichtloos. De kennis van een oplossing nihil.
Mede door de Sampath Foundation is er een hoopvolle situatie ontstaan vooral voor het grote aantal werkeloze vroegtijdige schoolverlaters. Wij hebben samen met Wilde Ganzen voor hen trainingen gerealiseerd. Op de eerste rij zitten 6 vrouwen die nu een bloeiende schoonheidssalon hebben en ons hun verhaal vertellen. Hun verhalen raken ons.
We hebben een prachtige tijd gehad in Sri Lanka. Ons werk wordt enorm gewaardeerd. Het is heel fijn om de ontwikkelingen te zien en de mensen persoonlijk te spreken. Maar er is meer werk nodig. De moedige mensen in Wellawaya en Tanalmalwilla verdienen het. Wil je ons helpen?
Binnenkort delen we meer persoonlijke verhalen uit Sri Lanka.
Egbert en Joke
Op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? Dan wil je onze maandelijkse nieuwsbrief ontvangen! Schrijf je hier in.
Schrijf je in en ontvang verhalen van moedige mensen in Sri Lanka in je mailbox.